با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» و معرفی اولویت­های وی، توافق تجارت آزاد ترانس اپاسیفیک که از آن به عنوان «جواهر استراتژی چرخش به سمت آسیای اوباما» یاد شده، به چالش کشیده شده است.

عرصه، گروه بین الملل– محمد زارع: پس از سخنان باراک اوباما در پارلمان استرالیا در سال ۲۰۱۱ و تاکید بر تلاش و ضرورت حضور بیشتر این کشور در آسیا پاسیفیک، استراتژی چرخش به سمت آسیا در این کشور مفصل بندی شد.

این استراتژی اگر چه از بخش­های مختلفی مانند چگونگی به کارگیری نیروهای آمریکایی در منطقه آسیا پاسیفیک و همچنین از بخش­های دیگری مانند بخش­های امنیتی و اقتصادی برخوردار است اما به نظر می­ رسد که با روی کار آمدن ترامپ و معرفی اولویت­های اولیه وی، بخش اقتصادی این استراتژی یعنی توافق تجارت آزاد ترانس پاسیفیک که از آن به عنوان «جواهر استراتژی چرخش به سمت آسیای اوباما» یاد شده، به چالش کشیده شده است.

چینی­ها همان اوایل تنظیم استراتژی چرخش به سمت آسیا و بخش اقتصادی این استراتژی یعنی توافق تجارت آزاد ترانس پاسیفیک (TPP) تلاش کردند تا واکنش های مختلفی به خصوص در حوزه اقتصادی از خود نشان دهند که طرح بانک توسعه زیر ساخت آسیایی و همکاری اقتصادی جامع منطقه­ ای RCEP را در این رابطه ساخته و پرداخته کردند.

این همکاری اقتصادی جامع منطقه ­ای که در واقع در برابر طرح توافقنامه تجارت آزاد فراپاسیفیک ارائه شد و با عنوان mega FTA نیز شناخته شده است تقریبا ۳ میلیارد نفر از جمعیت جهان و ۴۰ درصد از حجم تجارت جهانی را پوشش می­ دهد که البته با توجه به نهایی شدن طرح آمریکا یعنی توافق تجارت آزاد ترانس پاسیفیک (TPP) تاکنون به ثمر نرسیده است.

برخی پیش­ بینی ­ها از این مسئله حکایت دارد که با اجرایی شدن کامل طرح مورد نظر آمریکا یعنی توافق تجارت آزاد ترانس پاسیفیک، اقتصاد چین تقریبا ۰.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی خود تا سال ۲۰۲۰ و ۱.۲ درصد از صادرات خود تا سال ۲۰۲۵ را از دست خواهد داد.

در مطالعه ­ای که در همین رابطه در انگلستان درباره تاثیر توافق تجارت آزاد ترانس پاسیفیک و توافق تجارت آزاد درون پاسیفیک بر اقتصاد چین انجام گرفته بیان شده است که اگر طرح مورد نظر چین تصویب و به ثمر برسد و طرح مورد نظر آمریکا نیز به صورت کامل اجرایی شود، اقتصاد چین ۷۲ میلیارد دلار سود خواهد کرد و اگر طرح مورد نظر چین تصویب و طرح مورد نظر آمریکا به ثمر نرسد، اقتصاد چین ۸۸ میلیارد دلار سود خواهد کرد. اما اگر طرح مورد نظر چین به ثمر ننشیند  و طرح توافق تجارت آزاد ترانس پاسیفیک یعنی طرح مورد نظر آمریکا اجرایی و عملیاتی شود، اقتصاد چین ۲۲ میلیارد دلار ضرر خواهد کرد.

هر چند در برخی از محافل رسانه ­ای چین و با تحلیل نظرات مشاروان اقتصادی ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا بیان شده است که امکان خروج آمریکا از این پیمان اندک است لیکن واقعیت آن است که خروج آمریکا از این توافقنامه علاوه بر اینکه یکی از حلقه ­های زنجیره استراتژی چرخش آمریکا به سمت آسیا پاسیفیک برای مهار چین را سست خواهد کرد همچنین این فرصت را به چین خواهد داد تا طرح و الگوی مورد نظر خود در منطقه را پیاده کرده و جهت نهادسازی های اقتصادی منطقه ای را در راستای منافع خود سامان دهند.