قدم‌هایی که برای مردم‌شناسی ایران برداشته می‌شود

به گزارش عرصه، طه هاشمی در همایش و نمایشگاه هشتادمین سال تاسیس نهاد مردم‌شناسی در ایران که صبح امروز (۲۲ آذر) در موزه ملی ایران آغاز به کار کرد؛ با بیان این‌که در این طرح همه شخصیت‌های علمی، ادبی، هنری و دینی توسط دانشجویان واحدهای دانشگاه آزاد شناسایی و در سطوح محلی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی سطح‌بندی شده‌اند، افزود: قرار است این شخصیت‌ها موضوع پایان‌نامه‌های دانشجویان باشند، اگر زندگی و آثار این شخصیت‌ها برای پایان‌نامه‌های دانشجویان انتخاب شود حجم عظیمی از اطلاعات جدید درا ین زمینه و شخصیت‌های مهم کشور در گذشته به دست می‌آوریم، به خصوص این اقدام برای شخصیت‌هایی که توسط کشورهای همسایه در معرض مصادره شدن هستند، نیز اهمیت بسزایی دارد.

معاون فرهنگی و امور دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه با بیان این‌که این دانشگاه نخستین جشنواره «اقوام و میراث معنوی» را پیش از این در کرمان برگزار کرده است، بیان کرد:‌ نخستین جایزه باستانی پاریزی نیز با عنوان «فرهنگ، ادبِ عامه و مردم‌شناسی» دوم دی ماه امسال در استان کرمان و توسط دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می‌شود.

وی همچنین از در دستور کار بودن برگزاری همایش «تعزیه، شناختِ ایران کهن» توسط دانشگاه آزاد اسلامی خبر داد.

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با طرح این سوال که آیا ما می‌توانیم نقش حوزه‌های مردم‌شناسی را به گونه‌ای تنظیم کنیم که هویت‌های ملی و فرهنگی را به آینده منتقل کنند، بدون اینکه اتفاقی رخ دهد؟‌ ادامه داد: دانشگاه آزاد اسلامی پژوهشی را در بخش فرهنگی دانشگاه آزاد درباره علل همزیستی و زندگی مسالمت‌آمیز بین ادیان مختلف که با صلح مرتبط هستند، آغاز کرده است که براساس آن نکات جالبی برخورد کردیم. شاید یک حلقه مفقوده وجود دارد که اگر در آینده به آن توجه نشود، هویت ملی ما را تحت تأثیر قرار می‌دهدف به خصوص کسانی که از تنوع خرده فرهنگ می‌ترسند و تمایل‌شان به سمت یکپارچه شدن کل کشور است.

آن‌طور که باید به جایگاه پدر مردم‌شناسی ایران نپرداخته‌ایم

هاشمی در ادامه با اشاره به شخصیت مرحوم محمود روح‌امینی به عنوان پدر مردم‌شناسی ایران گفت: روح‌الامینی جایگاه بزرگی داشت اما شاید به خاطر همزمانی فوت او و ایرج افشار در یک روز باعث شد تا کمتر به وی و شخصیت او پرداخته شود، بنابراین پیشنهاد می‌دهم تا در نودمین سال تولدش در ۱۷ مهرماه برنامه‌ای درخور او داشته باشیم.

یونسکو دهه‌ی «تقارب‌فرهنگ‌ها» را برای درک وسیع از فرهنگ نامگذاری کرد

سعداله نصیری قیداری، دبیر کمیسیون ملی یونسکو نیز در این همایش اظهار کرد: ۸۰ سال است که مردم‌شناسی در کشور کار خود را آغاز کرده است اما باید توجه داشت که در ظاهر کلمه‌هایی نوشته می‌شود که در عمل هیچ‌کس روی آن‌ها کاری انجام نمی‌دهد. از سوی دیگر باید توجه کنیم که چقدر به دقت و تلاش نیاز داریم تا دانشجویان باهوش را به جای پزشکی به سمت رشته‌های علوم انسانی به خصوص مردم‌شناسی سوق دهیم تا بتوانیم اطلاعات دقیقی در این زمینه به دست آوریم و سرمایه‌های کشور عمر خود را تلف نکنند.

او گفت: یونسکو براساس نگاه به حوزه مردم‌شناسی از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۳ را دهه تقارب فرهنگ‌ها نامگذاری کرده است تا از این رهگذر ملت‌های جهان با درک وسیعی از فرهنگ بتوانند آینده خود را بشناسند.

کشور عمان با بروشور تلاش می‌کند خود را به دنیا بشناساند

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بیان این که ۸۰ سال برای سن مردم‌شناسی در ایران بسیار کم است، افزود: با این وجود باید به این نکته نیز توجه کرد که مردم‌نگاری‌ها از دوران باستان تا امروز بسیار غنی هستند، اما برای معرفی این ثروت تا کنون بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم.

نصیری قیداری در ادامه با اشاره به تلاش‌ کشوری مانند «عمان» برای معرفی کشور خود در سطح دنیا بیان کرد: این کشور بسیار کوچک است، اما فایل این کشور در یونسکو پر از بروشورهای مختلف با زبان‌های زنده دنیا است که تلاش می‌کند کشور خود را به بهترین نحو بشناساند، در حالی که فایل ایران در یونسکو خالی است.

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به ثبت جهانی مکان‌ها و آیین‌های مختلف در یونسکو گفت: متأسفانه در برخی از موارد به نظر می‌رسد ثبت جهانی آخرین اقدامی است که انجام می‌دهیم در حالی که آینده و کارهای بعدی آن اهمیت بسزایی دارد. به عنوان مثال سفرنامه‌ها چیزی است که ما دیگر به آن توجه نمی‌کنیم اما یک منبع مهم برای علم مردم‌شناسی محسوب می‌شود.

مردم‌شناسی، دانش مطالعه رفتار فرهنگی انسان‌هاست

محمد میرشکرایی، مردم‌شناس پیشکسوت نیز در صحبت‌هایی با قرائت چند بیت شعر به بیان پیشینه واژه مردم و گذشته چند هزار ساله آن پرداخت و گفت: امروز این واژه را به عنوان دانش مردم‌شناسی قرار داده‌ایم. مردم‌شناسی دانش مطالعه رفتار فرهنگی انسان‌هاست اما چه در ایران و چه در کشورها و فرهنگ‌های دیگر عنوان این موضوع حذف شده است.

او اضافه کرد: دانش پرداختن به مطالعات فرهنگی در ایران صرف نظر از پیشینه واژگانی، پیشینه کهن رفتارهای دانشی را در خود دارد.

این پیشکسوت حوزه مردم‌شناسی با بیان این‌که ما هشتادمین سال مردم‌شناسی ایران را جشن می‌گیریم همان‌طور که نام‌ها و شخصیت‌ها از این کلمه استفاده کرده‌اند، اما این علم بسیار کهن‌تر از حرف‌هایی است که زده می‌شود، افزود:  حتی می‌توان گفت پیشینه مردم‌شناسی به آفرینش می‌رسد. اما آنچه که شخصا مورد نظر است نهادی است که بنا به شرایط و ضوابط امروزی در حوزه علوم انسانی آغاز شده است.

به گزارش عرصه، مقدم همسر محمود روح‌الامینی –پدر مردم‌شناسی ایران- نیز در سخنانی به بیان زندگی‌نامه وی پرداخت و در پایان گلایه کرد که اگر هویت و فرهنگ اماکن و ابنیه را در محل ورود آن‌ها نصب کنیم باعث شناخت و آگاهی بیشتر بازدیدکنندگان می‌شود. همچنین اگر نام سازندگان این بناها یا مبتکران آن‌ها نیز عنوان شود هیچ چیز از دست نمی‌دهیم.

در پایان بخش اول همایش و نمایشگاه ملی هشتادمین سال تأسیس نهاد مردم‌شناسی در ایران پس از تقدیر از محمد میرشکرایی پیشکسوت مردم‌شناسی حال حاضر کشور از برخی دیگر از پژوهشگران حوزه مردم‌شناسی، نویسندگان برجسته این حوزه، ناشران حوزه و برخی از مردم‌شناسان استان‌های مختلف کشور تقدیر شد. همچنین از ملیحه مهدی‌آبادی مدیر بخش انتشارات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به طور ویژه تقدیر شد.

همچنین پیام همایش و نمایشگاه ملی هشتادمین سال تاسیس نهاد مردم‌شناسان حاضر در همایش قرائت و توسط حاضران امضا شد.

در این همایش دو روزه شش پنل تخصصی با موضوعات مختلف مردم‌شناسی مانند «موزه‌های مردم‌شناسی در ایران»، «نقدی بر جایگاه مردم‌شناسی در ایران»، «مردم‌شناسی و دانشگاه»، «نهاد مردم‌شناسی در ایران»، «نقش ایران‌شناسان فرانسوی در مردم‌شناسی ایران»، «فرجام مردم‌شناسی» و «تنوع دینی و قومی و وحدت ملی و معنوی در ایران» برگزار می‌شود.

هم‌چنین این همایش دو روزه با برگزاری کارگاه «انسان‌شناسی دینی» توسط مهرداد عربستانی به پایان می‌رسد.

امضای پیام همایش مردم‌شناسی توسط سید محمد بهشتی و طه هاشمی



دیدگاهها بسته شده است.